1461 Trabzon’un fethinden 1886 tarihine kadar geçen süre içindeki arşiv belgelerinde Akçaabat Trabzon’a bağlı bir nahiye olarak görülmekle beraber, bazen vilayet-i Akçaabat, bazen de parmabet kaza-i Akçaabat şeklinde kaydedilmiştir. Bu durum 28 Kasım 1886 tarihine kadar devam etmiştir. Bu tarihte çıkan bir irade ile Akçaabat Nahiyesi kaymakamlığa dönüştürülmüştür.
Akçaabat’ın kaza parmabet olması üzerine ilk olarak tayin edilen kaymakam, Katranca eski müdürü Mehmed Ali Efendi’dir.
Akçaabat’ta 97 köy varken kaza oluşundan sonra 83 köy kalmıştır.
Trabzon’a bağlanan ve Akçaabat’a kalan köyler;
Akçaabat: Kalanima, Serasor, Suva, Karaman, Fakalanca, Bodamiya, İlana, İlanos, Kaloyna, İle, Poylovida (Polida), Mayer, Zarka (Haraka), Kokana, Sıdıksa, Mula, Kalkiya, Çal, Hameniya, Molayos (Gulaliyos), Haçka, İhtimana, Visera, Mimera, Voçi (Devecili), Daryüz, Holko, Metinkaniya, Horovi, Cayera, Çaşuda, Fiz, Kalyara, Karikliya, Helvacı, Mucura, İstera, Vayton, Hatalita, Mirita (Polita), Ripsil (İpsil), Hanili, Şinik, Muhula, İçeli, Koryana, Salavri (Salari), Ahanda, Firankuli, Macera, Üstürkiya, Ciganoy, Haldandoz, İspendam, Tekke-Akçakal’a, Mersin, Vartara, Şula, Koftez, Lalank, Çahori, Sarı, Eskiköy, Karziya, Kuzari, Ruhuna (?), Gutoz, Çagera, Keliya, Lefka, Vara, Botonos, Gurobi, Çilekli, Kuduna, Kaleğra, Vazuldimena, Ağrit, Mahmat, Hoha, Korzimiya, Oksu, Zangariya
Trabzon’a bağlanması uygun görülen köyler;
Trabzon: Mağlavita maa Kalciyo, Soğuksu, Polita, Kanlika, Çukurçayır, Kireçhane, Holamana, Kisarna, Argalya, Mahmat, Nefsi Karlık, Karlık Hozemiye, Karlık Şumeyra, Divranos.
Taksimattan önce Akçaabat’ta toplam 97 köyün yer aldığı görülmektedir.
Sonuç olarak Akçaabat Nahiyesi’nin kazaya dönüştürülmesi 12 yıllık bir süre içerisinde tamamlanmış ve 28 Kasım 1886 tarihinde kaza olmuştur…
Zehra Topal
Araştırmacı yazar
Vefat | 12 MAYIS 2022
Düzköy’de İş Makinesi Yakıldı
Bir Çınar Daha Devrildi | 02 Mayıs 2022
Bir Çınar Daha Devrildi | 27 NİSAN 2022
Gurbette Vefat | 13 NİSAN 2022
VEFAT | 01 NİSAN 2022
VEFAT | 31 MART 2022